Giá ngày ấy mình trân trọng nhau

Anh Sáng năm nay vừa tròn mười sáu tuổi, là con cả trong một gia đình nông dân làng Vị Dương. Khi nhắc về thằng Sáng, con bà Ba người ta thường nói: “Ôi dào, thằng đấy đẹp trai mà con hiền như cục đất.”  Thời bấy giờ, nhà anh nghèo, dưới anh còn một cu cậu năm nay chuẩn bị lên cấp hai, vốn là con cả trong gia đình nên Sáng đành bỏ học đi bắn chim kiếm tiền. Anh luôn tỏ vẻ mình không thích học, luôn ham chơi, để bố mẹ giận anh mà không áy náy về việc không cho anh đi học. Anh tình cờ gặp được bác Hai, một người làm mộc lành nghề lúc bấy giờ, anh Sáng quyết đi theo con đường mộc.

Theo nghề được bốn năm, tích góp được chút tiền của, bố mẹ vội giục anh lấy vợ. Bố mẹ đã chấm sẵn con gái nhà bà Bảy bên kia sông, bảo anh về đi xem mắt. Kia là chị Mận, được khắp làng trên xóm dưới đồn thổi là một người con gái hiền lành, nết na, ai lấy được chị là phúc ba đời.

Anh và chị kết hôn. Một thời gian sau họ sinh được một bé gái. Mẹ anh vốn là người có tính cổ hủ, trai trưởng thì nhất định phải sinh được con trai, mẹ chồng dần tỏ vẻ ghét ra mặt với chị. Bố anh thì thương cháu, nhưng cũng thương vợ, chỉ biết bế cháu đi và làm ngơ trước hành động của vợ. Chị mới sinh, sức khỏe còn yếu, lúc chồng chị đi làm mẹ chồng ở nhà bắt chị làm đủ mọi thứ, chửi bới cay nghiệt với chị. Đợi con đủ một tháng, chị bảo chồng: “Hay là mình ra ở riêng đi anh.” Sáng vốn thương vợ bèn đồng ý. Anh làm thủ tục mua được miếng đất gần nhà mẹ, anh bảo chị: “Dù gì cha mẹ có công ơn sinh thành với anh, ở gần nhiều lúc còn giúp đỡ được cha mẹ.” Nghe vậy chị cũng đồng ý. Hai năm sau chị lại có thai, chị mong sao đứa con bé bỏng này là con trai, để đời chị bớt khổ, để con chị được ông bà yêu thương. Nhưng ông trời không nghe thấy điều ước của chị. Đứa bé gái thứ hai ra đời, rồi đứa bé gái thứ ba cũng ra đời, mẹ chồng càng ngày càng xa cách với chị. Nhiều lần chị tâm sự với chồng, nhưng dù gì anh cũng là đàn ông, anh thương vợ, anh cũng thương mẹ, rồi cứ thế anh đi sớm về khuya, anh bỏ bê công việc, anh đâm đầu vào cờ bạc. Tiền bạc kiếm được mang hết cho anh trả nợ. Chị cũng chán nản, nhưng vì con còn thơ dại, cũng vì tình vì nghĩa nên đành gánh vác cùng anh.

Rồi một ngày kia, bố anh mất vì tai nạn giao thông, anh quay đầu lại, bỏ cờ bạc, có một người bạn làm chăn nuôi rủ anh cùng làm. Được một thời gian, anh cảm thấy thị trường ở nơi đây không thể đi lên được, anh đành từ giã mẹ và đưa gia đình vào Nam sinh sống. Vốn có đầu óc kinh doanh, sự nghiệp của anh đi lên như diều gặp gió ở tuổi ba mươi lăm. Anh được lên báo địa phương, được chính quyền hỗ trợ chi phí cho anh để dạy những người nông dân địa phương cùng làm giàu. Người ta thường nói: “Có tiền sinh đổ đốn.” Anh Sáng lại đâm đầu vào cờ bạc. Những ngày đầu anh còn biết đường về, dần về sau anh cứ đi biệt tăm, hai hoặc ba ngày mới về, không thì cả tháng. Vợ con anh chán nản, ngày ngày ngồi ngóng trông anh quay về. Chị nói với tôi rằng: “Chị mong sao anh quay đầu, cuộc đời chị không mong giàu sang, chỉ mong anh Sáng bỏ cờ bạc, ở nhà làm lụng cho mấy đứa nhỏ nhà chị ăn học. Con chị đứa nào cũng chăm, cũng giỏi, chị không mong tụi nó phải từ bỏ ước mơ vì nhà mình nghèo.”

Mùa thu đến, hàng cây chò nâu trước cửa thay màu áo vàng lốm đốm xanh, những quả chò xoay tít rồi từ từ rơi xuống. Đứa con cả của chị đang chuẩn bị hành trang để lên đường đến trường đại học. Làm mẹ có bao nhiêu thứ phải lo nghĩ, nhiều lúc chị tủi thân đến mức bật khóc trong đêm.

Hàng xóm ai ai cũng thấy anh đi chơi thâu đêm, chị lúc nào cũng lủi hủi ở nhà, họ lời ra tiếng vào. Chị A bảo chị: “Sao mày không bỏ quách thằng Sáng đi?” Chị chỉ cười không nói, mọi người không hiểu chị, nói ra cũng như không nói. Đối với chị mà nói, anh cùng chị trải qua lúc cơ hàn đến lúc cao sang, cùng chị đi qua muôn nẻo đường đời, tuy chị cạn tình nhưng còn nghĩa, vả lại chị còn ba đứa con mang huyết thống của anh, chị không nỡ bỏ. Đàn bà nhà chị, chữ thủy chung ăn sâu vào não, vào máu rồi.

Con gái cả của anh chị tốt nghiệp đại học xong, đi làm công cho người ta, rồi ba năm sau leo lên chức quản lí, đường tương lai rộng mở.

Con gái thứ hai của anh chị vừa ra trường liền theo chân bác cả đi nước ngoài lập nghiệp. Nó bảo nó còn thích bôn ba, dăm ba năm nữa đủ tiền kén rể cho ba mẹ thì về.

Con bé út nhà anh chị thì đang học năm hai. Năm lớp ba cô giáo chủ nhiệm khen nó làm văn hay, thế là nó ôm mộng trở thành nhà văn từ đấy. Bé từng nói: “Muốn đi nhiều nơi thì hãy đọc sách. Muốn sống nhiều cuộc đời thì hãy viết văn.”

Ba cô con gái chị vẫn biết mẹ mình khổ. Những lúc bố đi chơi, mẹ kể chuyện lúc bố và mẹ mới yêu nhau. Nhìn mẹ như vậy, ba cô con gái chỉ biết thở dài, chỉ mong lớn thật nhanh, thay mẹ lo nghĩ.

Nhiều lần chị tức giận, chị bỏ nhà đi, chị bảo chị về ngoại, không muốn ở với anh nữa. Nhưng chị lại nghĩ rằng con gái theo chồng như bát nước hắt đi, về nhà thì bố mẹ chị lo lắng, vả lại chị cũng lớn tuổi rồi, tài cán không có, xin việc rất khó. Chị lại đành ở lại với anh. Lúc chị bảo chị không ở với anh nữa, anh luôn miệng xin lỗi, hứa sẽ sửa, rồi dần lại chứng nào tật đấy.

Năm bốn mươi lăm tuổi, chị viết di thư cho chồng: “Em không muốn sống như thế này nữa. Em vốn nghĩ rằng kết hôn là bầu bạn đến cuối đời. Anh tìm được niềm vui của anh rồi, các con có tương lai của con con rồi, và em cũng mệt rồi. Mong anh quay đầu, cờ bạc có thắng có thua, có người tan nhà, nát cửa, gia đình li tán. Em để lại các con cho anh chăm sóc. Tạm biệt anh.” Cứ thế, chị ra đi nhẹ nhàng mà thanh thản.

Anh cầm lá thư của chị trên tay mà nước mắt không cầm được. Anh ngẩng mặt nhìn các con, anh có lỗi với chị vô cùng. Anh nói: “Lần này quay đầu là vạn kiếp bất phục.”

Vốn dĩ anh đã lên được đỉnh cao sự nghiệp. Nhưng con cái càng ngày càng lớn, anh với các con không giao tiếp được nhiều, rồi cứ xa cách dần dần. Còn vợ anh dần trở thành một bà vợ hay càm ràm, hay nổi nóng với anh. Anh dần cảm thấy chán nản mỗi khi về nhà. Anh tìm được niềm vui trên những canh bạc.

Các con của anh vì tương lai mà nỗ lực rất lớn, dần dần không hiểu được bố mẹ mình cần trò chuyện. Mỗi lần về nhà trò chuyện một, hai câu với bố mẹ rồi lại đóng cửa phòng lại. Rồi cứ thế mà cách xa nhau.

Rồi ba đứa lấy chồng, dù bận rộn với công việc nhưng luôn cố gắng dành thời gian đưa các cháu về thăm ông ngoại, vì biết ông thiếu vắng đi bà sẽ cảm thấy buồn chán. Ông ngoại trồng một vườn hoa thật xinh đẹp, ông bảo vì bà thích, ông trồng cho bà ngày nào cũng có thể ngồi bên cạnh ông ngắm hoa.

Mỗi người chúng ta đều có người mà mình yêu thương nhất, hãy dành thời gian bên cạnh họ thật nhiều, đừng để mỗi phút giây trôi qua đều vô ích. Cha mẹ bạn già rồi, nếu có thể thì đừng để họ buồn, mỗi lần buồn là mỗi lần tóc bạc thêm một sợi. Mong các bạn yêu thương ai đó đủ nhiều.

Hoàn 12/5/2020.