[Tết 2019 – Câu đối đỏ] Câu đối ngày Tết.

“Cuối ba mươi ráo riết săn lùng tìm đòi nợ

Sáng mùng một nhìn nhau khách sáo cười xã giao.”

Câu này có hàm ý như sau:

Trước tết nhà nhà đều phải sắm sửa tiền nong để sắm đồ mới mừng tết đến, cho nên những người cho vay thì sẽ đến nhà người vay để đòi nợ, “trước ba mươi” ý chỉ ngày đó vẫn còn là ngày trong năm cũ, tết vẫn chưa đến cho nên phải đòi cho được nợ.

Song “sáng mùng một” lại là ngày đầu của năm mới, dù có ghét nhau, hay vẫn nợ nần điều gì thì trong năm mới mọi người vẫn sẽ giữ phép lịch sự mà không làm khó nhau, vì năm mới kị nhất là những điều không tốt lành. Tết đến vẫn là vui vẻ, hòa thuận thì tốt hơn, cho chính mình cũng như người khác.

Cho nên câu thứ hai đối ý với câu thứ nhất về mặt nghĩa, sự đối lập trong hai câu sẽ vạch ra ý nghĩa của hai tình huống trước và sau tết.

Hai câu đối này có ý nghĩa là ngày tết là ngày mà những may mắn, hạnh phúc sẽ tới, là ngày vui, cho nên đừng vì những chuyện không vui, những mâu thuẫn mà dẫn đến cãi vã không tốt cho những ngày tốt lành này. Và hơn nữa, nó còn có ý là tết đến là mừng năm mới đến, cho nên cái gì cũ thì hãy trả cho xong, làm cho gọn đừng để dư ra đến năm sau mới làm, vậy là không tốt.

Đồng thời trong câu đối này còn sử dụng phép nói quá trong phần nghĩa đen, làm tăng mức độ của sự việc trong hai câu, dù là đòi nợ cũng sẽ không đến mức quá đáng như “ráo riết săn lùng tìm đòi nợ” và dù năm mới đến thì vì có thể vẫn còn những mâu thuẫn mà chưa thể giải quyết hết được cho nên rất khó có thể “nhìn nhau khách sáo cười xã giao”, bằng mặt nhưng chưa bằng lòng. Song vì phép nói quá này mà đã làm tăng ý nghĩa thiết thực mà câu đối mang đến.

“Xuân hãy còn dài, trông về tương lai mà bước tiếp

Tết dù cho ngắn, nhìn lại quá khứ mà khắc ghi.”

Câu này có hàm ý như sau:

Mùa xuân là mùa khởi đầu cho một năm mới, nó đứng đầu trong bốn mùa và được nói đến như là mà đẹp nhất trong năm và là khoảng khắc chuyển giao đầu năm giữa mùa đông lạnh lẽo sang mùa xuân ấm áp, nó như một tượng trưng cho những điều khó khăn qua đi và mang đến những điều tốt lành sắp tới. Xuân trong câu đối này không chỉ là mùa xuân mà còn là tuổi xuân – tuổi đẹp nhất của đời người, khi mà chúng ta vẫn còn đầy đủ tinh thần và thể lực để làm mọi việc.

Vế thứ nhất trong câu đối có ý như sau:

Mùa xuân dài ba tháng, là khoảng thời gian mà thời để lại nhiều dư vị trong ta dù xuân có đi qua, nó mang đến cho ta những khoảng khắc tuyệt vời nhất trong năm và cũng là khoảng thời gian đẹp nhất để làm mọi việc trong năm mới. Cũng giống như thế, tuổi xuân là tuổi đẹp nhất của đời người, nói dài không dài, nói ngắn không ngắn, nhưng nó giống như mùa xuân vậy, là độ tuổi tốt nhất để làm mọi việc, và cũng là độ tuổi để tận hưởng hết mình những niềm vui trong cuộc sống.  Mùa xuân là mùa tươi đẹp, tuổi trẻ là tuổi đẹp, cho nên ta phải biết nhìn vào những điều đẹp đẽ đó mà phấn đấu làm việc hết sức mình, phải “trông về tương lai mà bước tiếp”. Câu đầu tiên có ý nghĩa tích cực theo mùa xuân đến.

Câu thứ hai lại có ý như sau: Tết là ngày lễ truyền thống, dù nó là những ngày ngắn ngủi để đón những điều tốt lành của năm mới và bỏ qua những cái không tốt của năm cũ nhưng tết vẫn là ngày lễ truyền thống dùng để tưởng niệm, dù cho chỉ có vài ngày thì chúng ta vẫn phải nhớ đến công ơn của ông bà, tổ tiên xưa, cho nên mỗi độ tết đến dù có hân hoan vui mừng đến đâu thì mỗi chúng ta vẫn phải biết “nhìn lại quá khứ mà khắc ghi” những công ơn của ông cha ta để lại.

Hai câu này đều đối ý trên mặt chữ lẫn mặt ý.

Vậy thôi, em chỉ có thể phân tích ý nghĩa đến đây thôi, mong mọi người đọc rồi không cảm thấy nhàm chán ^^

Chúc mọi người đón tết vui vẻ nha.

À, chúc các ban giám khảo đọc bài nhiều không bị mỏi mắt.

Tác giả:

Tịch nhiên