Tiểu thuyết gia tôi đọc

Giới thiệu

Là một cây bút hàng đầu của văn học Hậu hiện đại phương Tây, Milan Kundera được xem như một hiện tượng độc đáo, đáng chú ý đối với người đọc và giới nghiên cứu. “Nhà văn uyên bác nhất hành tinh” là sự đánh giá đầy ưu ái mà Russell Banks đã dành cho Kundera.

Milan Kundera (sinh ngày 1/4/1929 tại Brno, Tiệp Khắc) là một nhà văn Tiệp Khắc, mang quốc tịch Pháp. Ông không chỉ là một hiện tượng độc đáo của văn học châu Âu mà còn là một tiểu thuyết gia đóng góp nhiều cái mới cho văn học thế giới. Các bản dịch tiểu thuyết của Kundera thuộc vào danh mục các sách bán chạy và được trao nhiều giải thưởng uy tín không chỉ ở các nước Tây Âu mà còn được dịch ra nhiều thứ tiếng khác: Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc, Triều Tiên và các thứ tiếng châu Á khác.

Những tiểu thuyết cô đọng của Kundera mang lại cho độc giả một cái nhìn độc đáo về thế giới hiện đại và vị trí của con người trong đó, một thứ triết học riêng về cuộc sống và các quan hệ liên cá nhân. Ta luôn bắt gặp trong những sáng tác ấy chủ đề sắc sảo và các tính cách con người sinh động được kết hợp với những suy tư về các đề tài triết học và hiện sinh mang tính toàn cầu. Ông đã mang đến làn gió mới lạ cho văn đàn thế giới.

Ông tạo được dấu ấn sâu sắc đối với độc giả không chỉ với những tiểu thuyết, truyện ngắn dung chứa những vấn đề nóng bỏng của thời đại mà ông còn tạo dựng trong thế giới văn chương của mình một sự gắn kết hài hòa, hiếm có: giữa lý luận và thực tiễn sáng tác, giữa những quan niệm sâu sắc đến những trang văn khớp chặt với hệ thống “đường ray” lý luận ấy. Lý thuyết tiểu thuyết độc đáo của Kundera trong cuốn Tiểu luận (Sự kết hợp của hai tiểu luận: Nghệ thuật tiểu thuyết và Những di chúc bị phản bội) là một minh chứng thuyết phục cho sự dung hòa giữa lý luận và thực tiễn, là những trang viết có ảnh hưởng không nhỏ đối với lĩnh vực lý luận – phê bình, sáng tác ở Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung.

Tiếp cận những kiến giải sâu sắc độc đáo của Milan Kundera về tiểu thuyết, chúng ta sẽ có được bước đệm để tiến tới khám phá những tác phẩm của một nhà văn uyên bác, một người nghệ sỹ có thế giới quan mĩ học mới mẻ. Hơn thế nữa, quan niệm về nghệ thuật tiểu thuyết của Kundera còn góp phần mang đến cách nhìn nhận, đánh giá mới mẻ, đặc sắc về một thể loại văn học – mà để bàn luận về nó người ta đã tốn nhiều thời gian, giấy mực. Tiểu thuyết vẫn đang trên con đường phát triển, đổi mới của nó, khám phá tiểu thuyết vẫn còn là một hành trình dài đối với chúng ta. Nói như nhà nghiên cứu Phùng Văn Tửu: “Thể loại tiểu thuyết, cùng với nó là truyện ngắn phải đổi mới không ngừng do nhu cầu tự thân và cũng là để giành chỗ đứng trong lòng công chúng trước sự cạnh tranh gay gắt của các phương tiện nghe nhìn hiện đại. Đó là vấn đề luôn day dứt các nhà văn trong nước cũng như nước ngoài, luôn thu hút sự quan tâm của các nhà nghiên cứu, các nhà giáo, các nghiên cứu sinh, sinh viên cao học, sinh viên đại học, cao đẳng ngành ngữ văn ở nước ta”.